Bardzo serdecznie zapraszam, na posiedzenie naukowe Instytutu Geologii UAM i PTGeol,
podczas którego Zuzanna Kabacińska, Pracownia Geochronologii, Instytut Geologii, WNGiG UAM, wygłosi referat zatytułowany:
„Elektronowy Rezonans Paramagnetyczny (EPR) w geochronologii: podstawy i zastosowania. Perspektywy datowania EPR antropogenicznych węglanów – wapiennych zapraw murarskich”
Środa 5 marca, godz. 13.30, sala nr 14 w Instytucie Geologii.
Referat ma na celu przybliżenie podstaw oraz zastosowań metody Elektronowego Rezonansu Paramagnetycznego (EPR) w geochronologii. EPR należy do grupy metod datowania opartych na spułapkowanych ładunkach, razem z metodami TL (termoluminescencji) i OSL (optycznie stymulowanej luminescencji). Metody te wykorzystują tworzenie centrów paramagnetycznych przez pułapkowanie elektronów w kryształach (np. kwarcu lub kalcytu) pod wpływem promieniowania i pozwalają określić czas od ostatniego wybielenia (opróżnienia pułapek przez ciepło lub światło) lub powstania kryształu. Metoda EPR ma zastosowanie w datowaniu wielu utworów geologicznych oraz znalezisk archeologicznych.
Druga część referatu skupi się na założeniach oraz wstępnych wynikach projektu Polskie Powroty NAWA pt. „Defekty radiacyjne w antropogenicznych węglanach w kontekście datowania metodą Elektronowego Rezonansu Paramagnetycznego (EPR) wapiennych zapraw i tynków” realizowanego przez dr Zuzannę Kabacińską w IG UAM od maja zeszłego roku.
Datowanie zapraw murarskich jest obecnie możliwe za pomocą dwóch metod: radiowęglowej (14C) oraz OSL. Wykorzystanie metody EPR zaproponowane w projekcie zakłada, że powstanie kryształów węglanu wapnia w procesie wytwarzania zaprawy można traktować jako punkt zerowy dla akumulacji spułapkowanych ładunków, a ich koncentracja w zmierzonej próbce powinna odzwierciedlać wiek zaprawy. Aby jednak wyznaczyć wiek próbki naturalny materiał powinien mieć mierzalne sygnały EPR nadające się do datowania. Dr Kabacińska zaprezentuje wyniki analiz EPR próbek zapraw m.in. z Hippos, z Zamku Królewskiego na Górze Przemysła w Poznaniu, oraz z Cova S’Estora (Son Pellisser) na Majorce, które mimo młodego (jak na EPR) wieku wykazują obecność sygnałów w naturalnych próbkach. Sygnały EPR zostały wyodrębnione przy użyciu symulacji i porównane z centrami obserwowanymi zwykle w węglanach i używanymi do datowania, w celu oceny ich przydatności do datowania zapraw murarskich metodą EPR.
